GOOGLE TRANSLATE/ GOOGLE ÇEVİRİ HER ŞEYİ DOĞRU ÇEVİRİYOR MU? YA YANLIŞ ÇEVİRİYORSA?
Son yıllarda, makine çevirisi bizim tahmin edebileceğimizin ötesinde gelişmişlik ve erişilebilirlikte büyümeye devam etmektedir. Birçok kişi insan çevirmenlerin neslinin tükenmekte olduğunu iddia etmektedir. 2006 yılında istatistiksel makine çevirisi ile başlayan Google çeviri daha sonra kuruluşundan bu yana giderek büyümeye devam etmiştir. 2017 yılında Dizilim tabanlı çeviri sistemini bırakarak Nöral Makine Çevirisine geçmiştir ve gün geçtikçe kendini geliştirmeye devam etmektedir. Çinçeden İngilizceye varana kadar yaklaşık 100’ün üzerinde dil çevirebilmektedir. Şu an Google Translate / Çeviri %60 lık doğruluk istatistiğine ulaştığı iddia edilmektedir.
Google çevirinin pratik ve anında ulaşılabilirliği açısından olumlu bir yönüdür. Seyahat ediyorsanız ve bir yerin adresini soracaksanız ya da mönüyü yabancı bir dilde anlamanız gerekiyorsa, Google Çeviri pek tabii kullanılabilir. Ancak ticari maksatlı bir işte müşterilerinizin ince detayları ve incelikleri kavramalarını istediğiniz belgeleri, gizlilik gerektiren belgeleri, yasal sözleşmeleri, finansal raporları, eğitim dokümanlarını, sağlıkla ilgili belgeleri, ilaç deneyleri ile ilgili belgeleri çevirmek istiyorsanız Google çeviri kesinlikle sizin için uygun bir seçim olmayacaktır.
Aşağıda birkaç maddede Google çeviri ya da herhangi bir makine çeviriden uzak durmanızı açıklamaya çalışalım:
1. Makine çevirileri zamandan tasarruf sağlar ve maliyetleri düşük olur.Ancak söz konusu önemli ve gizli belgeler olduğunda çeviri platformları kesinlikle uygun değildir. Bazı şirketler gizli verilerini online platformlarda çevirdikten sonra bunların yayınlandıklarını tespit etmişlerdir.
2. Google çeviri kendisini geliştirmeye devam etse de çeviri platformlarına virüsler sızabilir. Bu konuda gerekli önemler alınmış olsa da Google çeviri hala mükemmellikten uzaktır.
3. Eğer ‘benim ayağım taraklı’ diye Google Çeviriye yazarsanız “ my foot is scalloped” diye çeviri alırsınız ki bu da “Benim ayağım soslu” demektir. İngilizce’de hiçbir anlam taşımaz ve sizi komik duruma düşürebilir. Her dilin kendine has deyimlerini çevirmede Google Çeviri son derece başarısızdır.
4. Sözlü çeviri yapamazsınız, çünkü çevirmenlerin sürekli Google Çeviriye yazmaları gerekir.
5. Yasal dökümanları çevirdiğiniz de Google Çevirinin hiçbir sorumluluğu yoktur. Yeminli yapılan bir tercüme değildir.
6. Google Translate herşeyi doğru çevirmez, eğer kullansanız dahi mutlaka çevirdiğiniz metnin üzerinde düzeltmeler yapmak zorundasınız. Google Çeviri kullanırken bile düzeltme yapsanız çeviri metni sizi yanlış yönlendirebilir. Aman dikkat!
7. Bir çeviri şirketinden hizmet alırken o sizin dokümanınızı formatlar ve belirli şablonla yapar. Sizin çevirinizi düzenler(editing) veya redakte (proofreading) eder. Bu da çevirinizin hatalardan arındırıldığı anlamını taşır ve metnin profesyonelce yazıldığı izlenimi verir. Ancak Google Çeviri bunu sizin için yapmaz sürekli devrik cümleleri düzeltmekle uğraşabilirsiniz.
8. Her bir dili zengin ve ayırt edici yapan şey onun kültürü, tarihi, deyimleri, terminolojisi, sözcük dizilimi ve ifadelendirilmesidir. Bunun sebebi köklü tarihiyle beraber kendi kültürü içinde evrilmesidir. Her ne kadar Google çeviri kendini geliştirmeye devam etse de hiçbir zaman %100’e ulaşamayacaktır. Yeni ortaya çıkacak deyimleri çeviremeyecektir.
Bu makaleyi yazarken Google Çeviriden şu anda aldığım çevirileri sizinle paylaşacağım. Bakalım ne kadar tatmin edici olacak?
Yasal bir doküman çevirisi üzerinde deneyelim. Teksas Trafik Kanunu’dan bir bölümün İngilizce metni:
(a) A person commits an offense if:
(1) the person is intoxicated while operating a motor vehicle in a public place; and
(2) The vehicle being operated by the person who is occupied by a passenger who is younger than 15 years of age.
(a) An offense under this section is a state jail felony.(a) A person commits an offense if the person is intoxicated while operating an aircraft.
(b) Except as provided by Section 49.09, an offense under this section is a Class B misdemeanor, with a minimum term of confinement of 72 hours.
Türkçe Çevirisi:
(a) Aşağıdaki durumlarda, bir kişi suç işler:
(1) halka açık bir yerde bir motorlu taşıt kullanırken kişinin sarhoş olması; ve
(2) Araç, 15 yaşından küçük bir yolcu tarafından işgal edilen kişi tarafından işletilmektedir.
(b) Bu bölüm altındaki bir suç, bir devlet hapis cezasıdır.
(a) Bir uçağı çalıştırırken sarhoş olursa, bir kişi bir suç işlemiş olur.
(b) Bölüm 49.09'da belirtilenler haricinde, bu bölüm altındaki bir suç, asgari 72 saat hapis cezasına çarptırılmış B Sınıfı bir haksızlıktır.
Yukarıda verilen örnekte her ne kadar içerik kısmen anlaşılsa da birçok hata göze çarpmaktadır. Özellikle kırmızı ile yazılı bölüm tamamen yanlış ve anlamsızdır. Eğer bu çeviriyi kurumsal bir alanda kullanmaya kalkarsanız kurumunuzun profesyonellikten uzak bir anlayışla yönetildiğine hükmedilebilir ve komik duruma düşebilirsiniz.
Bir ilaç kullanımı ile ilgili çeviriye bakalım. Metnin İngilizcesi:
You will take this medicine twice a day in the morning and evening on a full stomach.
Türkçesi:
Bu ilacı sabah ve akşamları günde iki kez aç karnına alacaksınız.
Yukarıda ki hata İngilizcesinde tok karnına derken Türkçesinde aç karnına olarak çevrildi ilk denemem de böyle bir hata ile karşılaştım birkaç deneme sonrası Google Çeviri kendisini düzeltti. Ancak hayati bir hata olabilir. Bu konularda kesinlikle Çeviri programlarından faydalanmayın.
Şimdide bazı deyimlere bakalım:
- Aba altından sopa göstermek deyimini yazdığımda sadece “Show” kelimesi “göster” kelimesini çevirdi.
- Al gülüm ver gülüm: Take a smile give a smile
Alavere dalavere yapmak: Scoff diye çevrildi bu da “Alay” demek sanırım sadece alaverenin “ala”sını çevirdi.
Yukarıda verilen örnekler gibi daha birçok örnek denedim ve kimisinde ufak kimisinde de çok önemli hatalar tespit ettim. Yine sitemizde bulunan “Tercümede Kalite Kontrolün Önemi” adlı makalede tercüme yanlışlıklarının nelere mal olduğuyla ilgili detaylı bilgi alabilirsiniz. Burada sizlere ufak bir örnek vereceğim. İspanya’da bir belediye makine çevirisi kullanarak bir tabela astırır bu tabelada “Şahinleri Kışkırtmayın” ifadesinin yerine İngilizcesi “Şahinlere cinsel tacizde bulunmayın” manasına gelen tabela astırılır. Buradan da anlaşılacağı gibi makine çevirilerine veya Google Çeviriye tam manasıyla güvenilmemesi gerekmektedir. Bu sizlere çok ciddi maddi veya manevi zararlar verebilir.
Sonuç olarak günlük çok basit işlerinizde Google çeviriyi kullanabilirsiniz ancak konu sağlığınız, işiniz, paranız ise kesinlikle makine çevirilerinden istifade etmeyiniz. Bunun yerine Ankara'da Almanca Tıbbi Çeviri gibi özel konular dahil onlarca dilde her türlü çeviri talepleriniz için Ankara Tercüme Ofisi : www.odaktercume.com sitesini ziyaret edebilir ve online fiyat teklifi alabilirsiniz.
